Juniperus communis
- Gewone jeneverbes, Jeneverbes (geen richtlijnsoort)
- Natuurlijk verspreidingsgebied
- De jeneverbes heeft een zeer groot natuurlijk verspreidingsgebied dat zowel de koude als gematigde streken van het gehele noordelijke halfrond omvat. De soort is één van de drie inheemse naaldboomsoorten in Nederland, naast grove den en taxus.
- Morfologie
- De gewone jeneverbes is een opgaande wintergroene struik of kleine boom die 6-8 m hoog kan worden. Hij is op jonge leeftijd smal kegelvormig maar groeit gaandeweg breder uit. De soort heeft grijsgroene, witgestreepte 0,8-2 cm lange en 1 - 2 mm brede naalden, die in kransen van drie rond de dunne, driekantig geribde lichtbruine twijgen staan. De schors van de stam is lichtbruin met in strookje afschilferende schorsplaatjes. De soort is overwegend tweehuizig, met vrouwelijke en mannelijke bloemen (kegels) op verschillende bomen. De mannelijke bloemen zijn geel en verschijnen al in het najaar in de oksels van de naalden. De vrouwelijke 6 - 9 mm grote, eironde bloemen zijn groen en zitten op de uiteinden van de twijgen. De bloeitijd is van april tot mei. De vruchten zijn ongeveer 1 cm grote, groene besvormige vruchten, die daarna blauw berijpt kleuren, en pas in het 2e of 3e jaar rijp zijn.
- Belangrijkste toepassingen
- Vegetatief vermeerderd plantmateriaal wordt aangeplant in het stedelijk gebied in parken en plantsoenen. In landschappelijke beplantingen wordt ook generatief vermeerderd plantmaterial gebruikt. De soort heeft hout van goede kwaliteit, maar is door zeer langzame groei niet interessant voor houtproductie. De bessen worden ondermeer gebruikt bij het destilleren van jenever om daaraan de kenmerkende jeneversmaak te geven.
- Klimaat- en groeiplaatseigenschappen
- De soort is zowel klimaatvaag als bodemvaag. Hij groeit zowel op arme, droge gronden als op moerassige gronden, maar heeft de voorkeur voor matig zure, voedselarme gronden. Het is een lichthoutsoort en verdraagt schaduw slecht. De soort is zeer tolerant voor droogte, weinig tolerant voor waterstagnatie en tolerant voor strenge wintervorst.
- Ziekten en plagen
- Naast de aantastingen die algemeen gelden voor het geslacht Juniperus zoals roest en diverse naaldziektes en insectenaantastingen kent J. communis geen aantastingen die specifiek zijn voor de soort.
| Juniperus |
Categorie: Opstanden, uitgangsmateriaal van bekende origine
| Herkomstnaam | Beheerseenheid (lokale naam) | Locatie (NB/OL) | Coordinaten | Hoogte (m) | Opp (ha) | Oorspronkelijke herkomst | Doelstelling | Aanleg | Beheerder | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dwingeloo-01 NL.SI.4.3.25-01 |
Dwingelo, Lheebroekerzand | 52.838N 6.448E | 226.5 539.5 | 15 | 31 | autochtoon | Ecologie | — | Staatsbosbeheer | struweel, > 100 individuen |
| Hattem-01 NL.SI.2.2.26-01 |
Hattum, Algemene Veen | 52.462N 6.079E | 201.9 497.4 | 30 | 3 | autochtoon | Ecologie | — | Geldersch Landschap en Kastelen | struweel, > 100 individuen |
| Nijverdal-01 NL.SI.1.2.19-01 |
Nijverdal, Haarlerberg, Noetselerberg | 52.353N 6.440E, 52.338N 6.452E |
226.7 485.5, 227.6 483.9 | 65 | 75 | autochtoon | Ecologie | — | Staatsbosbeheer | struweel, >300 individuen |
| Nijverdal-02 NL.SI.1.2.19-02 |
Nijverdal, Sprengenberg | 52.329N 6.405E | 224.4 482.8 | 45 | 14 | autochtoon | Ecologie | — | Natuurmonumenten | struweel, ca. 300 individuen |
| Nunspeet-01 NL.SI.2.2.13-01 |
Nunspeet, De Haere | 52.392N 5.846E | 186.2 489.4 | 10 | 45 | autochtoon | Ecologie | — | Geldersch Landschap en Kastelen | struweel, > 100 individuen |
| Ommen-01 NL.SI.1.1.01-01 |
Ommen, Junner Koeland | 52.535N 6.479E | 229.1 505.8 | 5 | 45 | autochtoon | Ecologie | — | Staatsbosbeheer | struweel, > 200 individuen |
| Roggebotzand-01 NL.SI.8.2.01-01 |
Dronten, Roggebotzand zz 019, 446 B4 | 52.554N 5.809E | 183.6 507.5 | 5 | — | autochtoon | Ecologie | 2006 | Staatsbosbeheer | genenbank, 80 klonen, 250 individuen |
| Utrechtse Heuvelrug Midden-01 NL.SI.2.1.03-01 |
Utrechtse Heuvelrug Midden, Peppelenk, Koeheuvels | 52.072N 5.362E | 153.3 453.7, 153.5 453.6, 153.6 453.5, 153.5 453.5 | 10 | 3 | autochtoon | Ecologie | — | Utrechts Landschap / Landgoed Peppel Enk | struweel, > 50 individuen |
| Westerbork-01 NL.SI.4.3.24-01 |
Westerbork, Mantingerzand | 52.790N 6.622E | 238.3 534.4 | 20 | 42 | autochtoon | Ecologie | — | Natuurmonumenten | struweel, > 1000 individuen |
| Winterswijk-01 NL.SI.1.3.07-01 |
Winterswijk, Willinks Weust, Heksenbos | 51.965N 6.788E | 251.3 442.8 | 50 | 3 | autochtoon | Ecologie | — | Staatsbosbeheer | struweel, < 40 individuen |